Erkeklerde gerçekleştirilen sünnet törenleri, atlatıldıktan sonra da ailelerin birbirine ziyarete gittikleri organizasyonlardandır. Sünnet olan kişinin yanına gidilirken ise, tebrik etmek mi yoksa geçmiş olsun dilekleri iletmek mi daha doğru olur, sorusu sıklıkla gündemde yer edinir. İlk olarak, sünnet olan erkeğin durumuna göre ve geçirilen sürece göre bir temennide bulunmak daha doğru olacaktır. Bu yüzden, sünnet olana ne denir sorusundan hemen önce sünnet olan kişinin durumu hakkında birtakım bilgilere sahip olmak gerekecektir. Doğal olarak sünnet olan kişiye gidilecek olan ziyaret durumunda, işlemin gerçekleşmesinden sonraki kişiye bağlı olarak temenni dileğiyle gidilecektir.
Sünnet Olana Ne Denilmesi Gerekir?
Sünnet olana yapılacak ziyaretlerin ana başlıkları, tek bir kriter kıstas alınarak belirlenmez. Çeşitli sebepler, yapılacak olan ziyaretin neden olduğunu belirleyerek toplum içerisinde kabul bulmasına neden olmuştur. İlk olarak kültürel yaşam içerisindeki alışıla gelmiş olan düzen, sünnet olan insanlara ne denilmesi gerektiğini belirlemiş olabilir. Burada, bazı toplumlarda ‘Geçmiş olsun’ dileklerinin yaygın kullanımdan dolayı devam ettiği, bazı toplumlarda da ‘Hayırlı olsun’ kalıbının kullanılarak kabul gördüğü fark edilecektir. Kültürün dinamik etkisinin bu şekilde olması ve insanların alışkanlıklarına kadar işlemesinden dolayı, yaşanılan toplum içerisinde kabul bulan tabiri kullanmak en doğrusu olacaktır. Ancak toplum içerisinde herhangi bir kabul tabiri olmadığında, sünnet işleminin durumuna göre tabirler kullanmak en sağlıklısı olur.
“Sünnet” kelimesiyle İslam Peygamberi Hz. Muhammed’in yaptığı bütün söz ve eylemleri kast edilmesinin yanında, erkeklik organının ucundaki derinin kesilmesi anlamını da ifade etmek için de dilimizde aynı kelime kullanılmaktadır. Bununla İslam Peygamberi Hz. Muhammed’in yaptığı uygulama kast edilmektedir. Bu uygulamaya pek çok dinde yer verildiği gibi çok farklı milletlerin kültüründe de karşımıza çıkmaktadır. Günümüzdeki uygulamayı daha çok Yahudi ve İslam dinindeki algılanışı şekillendirmiştir. Sünnetin dinsel anlamının yanı sıra tıbbi açıdan taşıdığı önem eski tarihlerden günümüze kadar çeşitli yönlerden ele alınmasını gerekli kılmıştır.
Sünnet Olana Ne Zaman Geçmiş Olsun Denilir?
Sünnet olan kişilere her zaman için geçmiş olsun denilmese de, bazı sorunlarla karşı karşıya kalındığında veya kalınabilme ihtimali olduğunda geçmiş olsun demek gerekecektir.
Sünnet olana geçmiş olsun demek için genellikle:
- Sünnet olan çocuğun veya çocukluk dönemini tamamlamış olan bireyin zor bir işlem atlatması durumunda
- Sünnet işlemi tamamlandıktan sonra enfeksiyon gibi bir sağlık sorunu yaşandığında
- Kontrolsüz yapılan ve bilinç sahibi olmayan kişiler sünnet yaptığı zaman hayati riskler oluştuğunda
- Sünneti yapan kişiye bağlı hatalardan dolayı komplikasyonlar oluştuğunda
Geçmiş olsun denilmelidir. Bu durumların dışında, her zaman için geçmiş olsun denilmesine gerek yoktur.
Dilimizde “sünnet” olarak bilinen ameliye, Arapça dil bilim kitaplarında “hıtan” olarak yer almıştır. Fransızca’da circoncision, Almanca’da beschneidung, İngilizce’de circumcision olarak ifade edilmektedir. Hepsinin anlamı erkeklik organının ucundaki derinin kesilmesidir. Lisanu’l-Arab’da kelimenin tahlili ile ilgili şu bilgilere ulaşılabilir: Hıtan erkek çocuk ve cariyenin erkeklik ve dişilik organının ucunun kesilmesidir. Erkekler için kesme kelimesi “hıtan” ile ifade edilirken kadınlar için “hafd” kelimesi kullanılmıştır. Ayrıca “hıtan”, kesim işleminin yapıldığı yer anlamında da kullanılır.
Sünnet Olana Ne Zaman Hayırlı Olsun Denir?
Sünnet olan kişiye ve kişinin ailesine yapılacak olan her ziyarette, ziyarete giden insanların tutumlarında dikkatli olması gerekecektir. Bu yüzden, ne zaman hayırlı olsun denilmesi gerektiği de bilinmelidir.
Sünnet olan birine hayırlı olsun denilecek durumlarsa:
- Sünnet organizasyonları genel olarak toplu davetlerle geçirilir. Sünnet olan kişinin ailesi tarafından yaptırılan yemekler, tören esnasında ziyaretçi insanlara takdim edilir. Bu gibi organizasyonlar da belirli bir maddi durum niteliği gerektirdiği için, törenin iyi şekilde hazırlanması ima edilerek hayırlı olsun dilekleri ve tebrik dilekleri sunulabilir.
- Bazı erkekler için sünnet, dini sebeplerden dolayı gerçekleştirilen bir operasyondur. Sünnet olan kişilerin dinine bu tutumun uygun olması durumunda, gelen ziyaretçilerin de hayırlı olsun dilekleri beyan etmesi hoş karşılanacaktır.
- Sünnet olan kişinin sağlığına herhangi bir zarar gelmeden ve işlemi yapan kişiden kaynaklı sorunlar oluşmadan işlemin tamamlanması, sağlık açısından önemi bulunan durumdur. Sünnetin böylelikle tamamlanması ve kişi sağlığının önde tutulması halinde hayırlı olsun tanımı kullanılabilecektir.
Bu durumlarda hayırlı olsun demek doğruyken, toplumsal örf ve adetler içerisindeki çeşitli durumlarda ve olaylarda da hayırlı olsun tanımına uygun durumlar oluşabilir.
Sünnetin pek çok eski millet ve kavim tarafından uygulandığı ise arkeolojik çalışmalara dayalı olarak ortaya konmuştur. Bunlar arasında Mısırlılar, Araplar, Edomiler, Ammoniler vs. sayılabilir.
Sünnet olana sözler
- Sünnetinizin mübarek olması dileğiyle, hayırlı sünnetler olsun.
- Oğlunu sünnete erdi, Allah muradına erdirsin.
- Sünnetiniz hayırlara vesile olması dileğiyle.
- Bugün sünnet oldu, yarın ise herkese hayırlı bir evlat olacaktır.
- Kutlarım, damat olacağı günün haberini de alırız inşallah.
- Bu sünnet töreninin sizlere hayırlar getirmesini diliyorum.
- Maşallah, geçmiş olsun. Küçük bebeği öpüyorum.
- Geçmiş olsun, delikanlıya ve size Allah daha nice mutlu günlerini görmenizi nasip etsin.
- Bu gün sünnetiniz yarın mürüvvetiniz, gönüllerimiz ile hep beraberiz.
- Hayırlı olsun. Oğlunun erkekliğe ilk adımı, Allah daha nice güzel günlerini göstersin.
- Geçmiş olsun canım, Allah damatlığını da nasip etsin inşallah. Çok öptüm oğluşunu…
- Sevdikleri ve arkadaşları ile tadını çıkartabileceğini günler olmasını ve hayırlı sünnetler dilerim.
Sünnet Olana Ne Zaman İyi Dilek İletilmesi İçin Gitmek Gerekir?
Sünnet olan kişiye iyi dileklerin iletilmesi, hem sünnet organizasyonu gerçekleştirilirken hem de organizasyon tamamlandıktan sonra gerçekleşebilir. Adetlere göre sünnet içerisinde takı takılması olduğu zaman, iyi dilek iletilmesine takı törenine de katılmak amacıyla, organizasyon zamanında gidilebilir. Ancak takı takma durumu olmayan veya sünnet organizasyonu zamanında müsait olmayan kişilerin törenden sonraki zaman dilimlerinde ziyarete gitmesinde de sakınca yoktur. Yine de, yaşanılan bölge içerisindeki en fazla kabul gören ve insanlar tarafından benimsenen hareketi tercih etmek iyi olacaktır.
Sünnetin İslam dinindeki esası hakkında şu bilgileri verebiliriz: “Kuran’da hitan ile ilgili bir nas olmamakla beraber, Hz. Peygamberin hadislerinden hareketle ve Müslüman toplumların önem vere geldikleri bir teamül olması itibariyle, Müslüman olmanın bir alameti sayılmıştır… Sünnet olmak Hz. Peygamber’in hadislerinde “fıtrat” gereği olarak nitelendirilmiştir; ağzı ve burnu yıkamak, bıyıkları kırpmak, tırnakları kesmek koltuk altı ve apış arasındaki kılları traş etmenin yanı sıra sünnet olmak da doğuştan insan tabiatına yaraşan davranışlardan sayılmıştır.