Metal yüzeylerin oksitlenmesi sonucunda meydana gelen paslar, günlük hayatta bizleri en çok zorlayan inatçı lekelerdir. Bu pas lekeleri genellikle metal yüzeylerin yeterince kurutulmamasından kaynaklanmaktadır. Islak ve yeterince durulanmamış metal yüzeyler zamanla oksitlenerek paslanmaya ve zayıflamaya başlamaktadır. Bu inatçı pas lekelerinden kurtulmak için pek çok ilaç üretilmiştir. Ancak bu ilaçlar çok masraflı ve zararlı olabilmektedir. Ayriyeten sağlıksal problemlerde yol açabilmektedir. Pas lekeleri sadece eşyalarda olan bir durum değildir. Kıyafetlerde, masalarda, duş kabininde ve tuvalette de görülen bir durumdur.
Pas lekelerinden kurtulmak için insanlar bazen telafisi olmayan şeyler yapmaktadır. Bunun en güzel örneği tuz ruhunu çeşitli asitlerle karıştırarak temizlik yapmaktır. Ancak bu yöntem son derece tehlikeli ve işe yaramayan bir yöntemdir. Eşyaların tahriş edilmesine ve çabuk yıpranmalarına neden olmaktadır. Bununla beraber insan sağlığını da çok büyük oranda etkilemektedir. Özellikle solunum yollarının tahrip edilmesine neden olmaktadır. Geçmişte pek çok örneği olan bu yanlış yöntemden hayatını kaybedenlerin sayısı da oldukça fazladır. Bu kimyasal ilaçlardan ve zararlı yöntemlerden daha etkili ve daha sağlıklı yöntemler bulunmaktadır. Peki, paslardan kurtulmak için ne yapılmalı?
Paslardan kurtulmanın en pratik yolları nelerdir?
- Metal yüzeyler yıkandıktan sonra iyice kurutulmalı.
- Nemli bir iklimde yaşıyorsanız bulunduğunuz yeri havalandırın.
- Metal yüzeylerin boyanması pas oluşumunu geciktirmektedir.
- Metal yerine alüminyum ve paslanmaz çelik kullanılmalı.
- Paslı yüzeylere limon uygulanabilir.
- Beyaz sirke kullanılabilir.
- Amonyak ve karbonat kullanılabilir.
- Limon ve tuz yöntemi kullanılabilir.
Yukarıda sayılan tüm maddeler doğal ve sağlığa herhangi bir zararı olmayan yöntemlerdir. Pas lekelerinden kurtulmak için öncelikle metal yüzeye sahip olan eşyaların iyice kurutulması sağlanmalıdır. Çünkü iyice kurutulmayan demiz yüzeyler daha hızlı oksitlenmektedir. Onun için kurutma işlemi çok önem arz etmektedir. Bir diğer yöntem ise metal alanların boyanmasıdır. Yapılan araştırmalarda göstermektedir ki boyanan metal ile boyanmayan metal arasında çok büyük farklar bulunmaktadır. Boyanmayan metal eşyalar daha çabuk oksitlenmekte ve pas tutmaktadır. Bu da eşyaların kısa ömürlü olmalarını sağlamaktadır. Ancak boyalı olan metal eşyaların daha uzun ömürlü olduğu ve oksitlenmenin de çok geç olduğu saptanmıştır. Buna en güzel örnek olarak gemileri verebiliriz. Zira sürekli suyun içinde olduklarından oksitlenme çok fazla olmaktadır. Ancak tüm gemiler daha yapım aşamasındayken boyanmaktadır. Bu da paslanmayı çok geciktirmektedir.
Nemin çok fazla olduğu bir iklimde yaşıyorsanız bu da paslanmayı hızlandırmaktadır. Bunun için yapmanız gereken şey evi iyice havalandırmaktır. İyice hava alan evde oksitlenme oranı iyice düşmektedir. Bununla beraber kullanılan eşyaların pas tutmayan çelikten ve ya alüminyumdan olması oldukça nemlidir. Çelik ve alüminyum demire nazaran pas tutmayan maddeler olduğundan bu malzemelerden üretilen eşyalar kullanılabilir. Paslardan kurtulmanın bir diğer yöntemi ise limondur. Özellikle kıyafetlerde bulunan metallerden dolayı oluşan paslar için limon çok fazla tercih edilen bir yöntemdir. Limonu paslı yere sıkarak iyice emilmesini sağlıyoruz. Ardından paslı olan yeri soğuk suyla iyice yıkıyoruz. Bununla beraber beyaz sirkede kıyafetlerde oluşan paslar için kullanılabilir. Paslı alana beyaz sirke dökülüp iyice emildikten sonra kıyafet yıkanır. En az limon kadar beyaz sirkede çok etkili bir yöntemdir. Bu yöntemlere ek olarak amonyak, limon – tuz ve karbonatta kullanılabilir. Temel mantık paslı bölgeye limon, beyaz sirke ve ya karbonat ekleyip kurumasını sağlamak ve ardından da suyla yıkayıp temizlemektir.
